چرا زود خسته میشیم
همه گاهی اوقات احساس خستگی را تجربه می‌کنیم، اما منظور ما در اینجا خستگی مزمن است که زندگی روزمره را دچار اختلال می‌کند.
چرا زود خسته میشیم
چرا زود خسته میشیم
آیا احساس خستگی مداوم دارید؟ احساس سردرگمی، فراموشی و عدم انجام همزمان چند کار، همه این‌ها می‌توانند نشانه عارضه مه مغزی باشند. این حالت را یک وضعیت فوری پزشکی در نظر نمی‌گیرند، بلکه اختلال عملکرد شناختی است که امروزه حدود ۶۰۰ میلیون نفر را در سراسر جهان درگیر کرده است.
زمانی که ویروس کرونا به اوج خود رسیده بود، یکی از نشانه‌های آن مه مغزی بود، اما این تنها دلیلی نبود که افراد این حالت غیر قابل کنترل را تجربه می‌کردند. دلایل خستگی و گیجی مغز گسترده‌تر از آن چیزی است که تنها عامل آن را کووید ۱۹ بدانیم، هر چند که چندان مورد بحث و بررسی قرار نگرفته، اما می‌تواند تاثیر زیادی روی زندگی روزمره داشته باشد. رادیو بینا ارائه‌دهنده پادکست های روانشناسی و نوروسایکولوژی راهکارهایی برای کنترل مغز، درباره دلایل خستگی بیشتر توضیح می‌دهد.
خستگی بدن چیست و چرا همیشه احساس خستگی میکنم؟
شاید از نظر بسیاری خستگی بدن یک حالت طبیعی باشد. درست است که این وضعیت با عملکرد بدن شما در طول روز ارتباط دارد، یعنی در چرخه طبیعی بدن با دریافت مواد مغذی شروع به بازیابی انرژی از دست رفته خود می‌کند. با این حال زمانی که همیشه احساس خستگی می‌کنید، احتمالا یک اختلال داخلی یا مشکلی در عملکرد مغز شما وجود دارد که از آن بی‌خبر هستید.
در نظر بیشتر ما این خستگی مداوم می‌تواند به خاطر فشار کاری، کمبود خواب، نگرانی‌ها و استرس‌های دائمی زندگی، نامناسب بودن تغذیه، مشکلات پزشکی و عدم فعالیت بدنی منظم باشد. این عوامل تاثیر دارند، اما دلایل دیگر هم دخیل هستند.
برای غلبه بر احساس خستگی دائمی در وهله اول باید علل آن را بیابید و برای رفع آن‌ها تلاش کنید. مثلا اینکه سبک زندگی سالم را انتخاب کنید که شامل رعایت خواب کافی، تغذیه بهینه، کنترل استرس‌های روزانه، تمرین بدنی و مراجعه به پزشک جهت بررسی هر گونه مشکل پزشکی برای درمان خستگی است.
علت خستگی بدن چیست؟
یکی از دلایل مهم خستگی بدن، مه مغزی است. این حالت که ناشی از اختلال در عملکرد شناختی مغز است معمولا به خاطر افسردگی، چاقی، عدم تعادل هورمونی، استرس و حساسیت غذایی رخ می‌دهد. تلاش برای رسیدن به علت اصلی می‌تواند کمک کند تا راه‌حل بیابید و خود را از حالت گیجی، خستگی و سردرگمی مداوم نجات دهید. عموما علت خستگی بدن به خاطر موارد زیر رخ می‌دهند:
۱. نداشتن خواب با کیفیت و کافی
خواب یکی از قسمت‌های مهم زندگی ماست که اگر به اندازه کافی نباشد یا حتی کم باشد، می‌تواند روز بعد را برای ما خسته‌کننده و ملال‌آور کند. در طول خواب شبانگاهی، بدن شما از تعداد فرآیندهای حیاتی مثل ترشح هورمون‌های رشد و بازیابی سلول‌ها را مدیریت می‌کند.
به همین خاطر است که پس از داشتن یک خواب شبانه آرام و کامل، روز بعد احساس سرزندگی، هوشیاری و شادابی دارید. در حقیقت خواب کافی کمک می‌کند تا مغز دوباره بازیابی شود و برای فعالیت در روز بعد آماده شود.
۲. عدم دریافت مواد مغذی
مغز ما برای کارکرد درست نیاز به مواد مغذی دارد. در حقیقیت مغز برای آنکه به درستی کار کند، همانند اتومبیل نیازمند سوخت است که از طریق مواد زیر دریافت می‌شوند:
- آهن
- ویتامین B2
- ویتامین نیاسین یا B3
- ویتامین B5 یا اسید پانتوتنیک
- پیریدوکسین یا ویتامین B6
- فولات یا ویتامین B9
- ویتامین B12
- ویتامین دی
- ویتامین سی
- منیزیم
کم‌خونی و کمبود آهن یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که در سراسر جهان حدود ۲۵ درصد مردم با آن درگیر هستند. کمبود ویتامین دی که از طریق نور خورشید می‌توان دریافت نیز می‌تواند دلیلی برای خستگی مداوم باشد.
ویتامین B12 نیز که با اکسیژن‌رسانی به مغر ارتباط دارد، کمبود و سطوح پایین آن می‌تواند موجب خستگی شدید شود. در صورتی که شک دارید از نظر جسمی و دریافت مواد مغذی دچار کمبود هستید، می‌توانید با انجام یک آزمایش خون و چکاپ کامل از این موضوع آگاه شوید.
۳. مه مغزی
مه مغزی به حالتی گفته می‌شود که نشانه‌ای از یک شرایط پزشکی و در حقیقت علامتی از سایر اختلالات است. این حالت به خاطر عدم تمرکز، مشکلات حافظه، تمرکز و قدرت حافظه ضعیف و عدم وضوح ذهنی ممکن است رخ دهد. این یکی از دلایل مهم برای خستگی ذهنی طولانی و دائمی است که امکان دارد در روند تحصیل، زندگی روزمره و انجام وظایف در محل کار اختلال ایجاد کند.
دلایل مه مغزی و ارتباط آن با خستگی مداوم چیست؟
خستگی ناشی از مه مغزی ریشه در سبک زندگی دارد که معمولا باعث عدم تعادل هورمونی، کم‌خوابی و استرس شدید می‌شود. دلایل دیگری هم دخیل هستندکه بد نیست در این باره بدانید.
- چاقی؛ التهاب که یکی از عوارض چاقی است، مستقیما روی مغز تاثیر می‌گذارد و دلیلی برای وقوع خستگی و مه مغزی است. پیشنهاد می‌کنیم غذاهای سالم مثل سبزیجات و میوه‌ها و مغزهای حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع را جایگزین غذاهای ناسالم کنید تا چاق نشوید و از ابتلا به مه مغزی در امان بمانید.
- استرس و اضطراب؛ یکی دیگر از دلایل مه مغری، استرس است. هرگونه تغییری در روند ثابت زندگی چه شاد و چه غمگین می‌تواند هیجان‌انگیز یا دشوار باشد. همین موضوع کافی است تا دچار استرس شوید، مغز را تحت تاثیر قرار دهد و منجربه خستگی ذهنی شود؛ استرس مزمن می‌تواند خون‌رسانی به مغز را دچار اختلال کند و خستگی را به همراه داشته باشد. تکنیک‌های کاربردی آرامش‌بخش مثل مدیتیشن و تنفس عمیق می‌تواند اضطراب را کاهش دهد.
- افسردگی؛ زمانی که فرد دچار افسردگی شود و آن را درمان نکند؛ زیرا افسردگی درمان‌نشده دلایلی برای خستگی مزمن، سردرگمی و ناتوانی در تمرکز هستند.
- اختلال تقص تمرکز یا ADD و ADHD؛ اختلال نقص توجه و تمرکز که با ترشح سطوح بالای سیتوکین‌ها (مولکول‌های التهابی) همراه است، می‌تواند مغز را تحت تاثیر قرار دهد و فرد دچار مه مغزی شود.
- حساسیت غذایی؛ غذاهایی که در طول روز مصرف می‌کنید، می‌تواند باعث شود تا شما احساس تنبلی و کندی داشته باشد یا کاملا تیز و هوشیار باشید. در پیش گرفتن رژیم غذایی آمریکایی که سرشار از گلوتن است می‌تواند حساسیت غذایی و مه مغزی را در پی داشته باشد.
- سندروم خستگی مزمن؛ این سندروم همواره با علائمی مثل اختلالات گوارشی، ضعف غذایی، درد در ناحیه غدد لنفاوی و ضربان نامنظم قلب بروز می‌یابد.
- کرونای طولانی‌مدت؛ طبق بیانیه سازمان بهداشت جهانی افرادی که طولانی‌مدت دچار ویروس کرونا می‌شوند با علائمی مثل خستگی دائمی، درد عضلانی، افسردگی و اضطراب نیز مواجه می‌شوند.
چه مواقعی برای درمان خستگی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر خستگی شدید و طولانی مدتی دارید و در برخی موارد احساس می‌کنید که با تغییر سبک زندگی خود نمی‌توانید به نتیجه برسید، بهتر است به یک پزشک . به طور کلی، اگر خستگی شما باعث اختلال در زندگی روزمره شما شده است، به یک پزشک مراجعه کنید.
بعضی از مواردی که نیاز به مراجعه به پزشک دارند، عبارتند از:
۱. خستگی شدید وغیرعادی: اگر خستگی شما شدید و غیرعادی است و هفته‌ها یا ماه‌ها می‌گذرد و تاکنون درمان نشده، به پزشک خود مراجعه کنید.
۲. خستگی و تنگی نفس: اگر همراه با خستگی تنگی نفس، درد در قفسه سینه و ماهیچه‌ها داشتید، به پزشک خود مراجعه کنید.
۳. مه مغزی و خستگی مزمن: وقتی که از این موضوع آگاه شدید که دچار خستگی مزمن به خاطر علائم ناشی از مه مغزی مثل افسردگی، اضطراب، اختلال در خواب، نوسانات خلقی و تمرکز ضعیف هستید، بهتر است به پزشک و مشاور متخصص مراجعه کنید.
تشخیص علت خستگی چگونه انجام می شود؟
پروسه تشخیص خستگی معمولا توسط پزشک یا مشاوره درمانی با بررسی پرونده پزشکی و جویا شدن پزشک از حالاتی که فرد هم‌اکنون دارد یا در گذشته داشته است، انجام می‌گیرد. اگر مستقیما به روان‌درمانگر مراجعه شود، در ابتدا از فرد سوالاتی درباره سبک زندگی، سوابق بیماری‌های روحی و روانی مثل افسردگی، اختلال نقص توجه، اختلال خواب یا اضطراب سوال‌هایی پرسیده می‌شود.
گاهی هم ممکن است فرد به پزشک متخصص مراجعه کند که در این شرایط نیز او با انجام آزمایش خون از میزان کمبود ویتامین‌های مورد نیاز بدن و مغز که با خستگی ارتباط دارند، تلاش می‌کند تا علت را دریابد.
درمان خستگی چیست؟
به پروسه مهم درمان خستگی مزمن رسیدیم. بخش درمان نیز کاملا به کشف علت خستگی بستگی دارد. یعنی اگر این حالت به خاطر کمبود مواد مغذی و ویتامین‌های مورد نیاز بدن باشد، پزشک با تجویز دارو و مصرف مواد معدنی در کنار تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی مناسب سعی می‌کند تا به مرور زمان این حالت را در فرد درمان کند.
زمانی که خستگی فرد ناشی از مه مغزی باشد و دلیل آن هم به خاطر اختلال اضطراب، نقص توجه، ضعف حافظه و تمرکز، اختلالات هورمونی تشخیص داده شود، فرد بیمار به روان‌درمانگر ارجاع داده خواهد شد. این دسته از افراد در کنار دریافت درمان‌های دارویی نیاز به دریافت مشاوره روانی هم دارند.
سخن پایانی
همه گاهی اوقات احساس خستگی را تجربه می‌کنیم، اما منظور ما در اینجا خستگی مزمن است که زندگی روزمره را دچار اختلال می‌کند. همیشه پیشگیری بهتر از درمان است؛ اگر با مشکل خستگی دائمی مواجه هستید و نمی‌دانید دقیقا چه علتی دارد، پیشنهاد می‌کنیم با دریافت پادکست های نورسایکولوژی رادیوبینا، دلایل حالت کسلی و سردرگمی خود را کشف و با استفاده از راهکارهای کنترل مغز به صورت رایگان برای درمان قدم بردارید.
دیدگاهی ثبت نشده است